Ciddi bir depremden önce ortaya cikan alışılmadık hayvan davranışlarına ait en eski bilgi Yunanistan´daki M.Ö 373 yılına ait bir rapora dayanmaktadir. Söylenene göre; sıçanlar, yabani kuşlar, yılanlar ve kazlar yıkıcı bir depremden birkaç gün önce evlerini terk edip kendilerine güvenli bir alan arayışına girerler. Anektodal bilgilere göre; depremden haftalar öncesinden depreme saniyeler kalaya kadar ki süre zarfında bir çok hayvan türünde garip davranışlar görülmektedir. Her türlü sismik olaydan önce ortaya çıkan bu garip davranışlarin nasıl doğru yorumlanabileceği konusu ise hala gizemini korumaktadir.
İnsanlar depremi daha hissetmeden birkaç saniye önce ortaya çıkan olağandışı hayvan davranışlarının sebebini ise kolayca açıklayabiliriz. Yeryüzüne ilk ulaşan ve paralel doğrultuda titreşimler oluşturan „öncül dalgalar“ dediğimiz P dalgası, duyuları insanlardan çok daha fazla gelişmiş olan hayvan türleri tarafından henüz büyük „S“ dalgası gelmeden önce rahatlıkla hissedilebilir. P dalgalarının bazı insanlar tarafından bile hissedilebildiğini düşünecek olursak, hayvanların hissetmesine çok da şaşırmamak gerekir. Asıl soru büyük bir deprem öncesinde yaşanan değişiklikleri hayvanların çok öncesinden hissedip hissedemediğidir.
Bütün hayvanlar, predatörlerden kaçmak ve hayatlarını korumak için içgüdüsel olarak tepki verirler. Hemen hemen tüm omurgalılar benzer durumlarda erken uyarı davranışı gösterir. Dolayısıyla depremden önce ortaya çıkan bu sismik kaçma tepkisinin, genetik yatkınlıktan kaynaklı olarak gerçekleştiğini söyleyebiliriz. Asıl soru büyük bir deprem öncesinde yaşanan değişiklikleri hayvanların çok öncesinden hissedip hissedemediğidir.
Yapılan onlarca çalışmaya rağmen bu konu hala netlik kazanmamıştır. Çeşitli çevresel uyarılara karşı oluşan tepkiler ile depremden önce oluşan öncülere ( yeraltı suyu değişiklikleri, elektriksel ve manyetik alan değişimleri )karşı verilen tepkiler kıyaslanabilir ve bağlantılı olup olmadığı araştırılmalıdır. Bilim insanlarının amacı çeşitli potansiyel tehlikelere karşı temel bir davranış kalıbını belirleyebilmektir. Yapılan araştırmalar bize henüz hayvan/deprem ilişkisini bilimsel kanıtlarla gösterememektedir.
ÖNEMLİ NOT. Bodrum´da sürekli yaşanmakta olan küçüklü büyüklü depremlerin, evcil hayvanınızı olumsuz yönde etkilediğini ( korkma, panikleme, aşırı havlama,aşırı yalanma vs) düşünüyorsanız, lütfen en kısa zaman içerisinde veteriner hekiminize veya bir davranis uzmanina danışın. Unutmayın; önlem, en etkili ilaçtır.
