İran’ın İsrail Saldırısı: Tiyatro Diyenlere Kulak Asmayın

Erhan Ayaz 16/04/2024 - 11:37:55

Türkiye'de dış politika ve uluslararası ilişkiler tartışmaları ne yazık ki, komplo teorilerinin yaygınlaştığı bir alan haline geldi. Bu sözde teorisyenler Rusya ile Amerika-NATO arasında Ukrayna'da bir tür gizli anlaşma olduğunu iddia etmişlerdi. Ancak, bu tür iddialar gerçeklerden oldukça uzak. Ortadoğu gibi bir coğrafya İran tarihte ilk kez İsrail’e kapasitesi düşük de olsa bir saldırı gerçekleştiriyorsa bunu tiyatro olarak görmek coğrafyayı bilmemek ve hayata çok iyimser bakmak demektir.

Gerçek şu ki, Amerika'nın Çin'e karşı Tayvan ve Asya Pasifik ülkeleriyle birlikte mücadeleye girmesi durumunda benzer kişiler yine "gizli anlaşma" diyeceklerdir. Bu, gerçeklerden uzak ve mantıksız bir algıdır. Üstelik bu tür kişilerin Türkiye'nin medyasını etkilemesine izin verilmesi son derece kaygı vericidir.

İran geçtiğimiz haftasonu İsrail’e bir saldırı gerçekleştirdi ve komplo teorileri de aldı başını gitti. Biz konumuza dönelim ve durumu analiz etmeye çalışalım:

İran'ın askeri kapasitesi sınırlı olabilir ancak Amerika'nın İran ile doğrudan bir çatışmaya girebileceği ihtimali göz ardı edilmemelidir. Ancak, Amerika'nın bunu istememesinin nedeni, böyle bir müdahalenin Orta Doğu'da büyük bir kaosa yol açabileceğini bilmesidir. İran'ın İsrail'e yönelik hafta sonu saldırısı, İran'ın İsrail’in kapasitesini test etmek için bir fırsattı.

Ancak, İran'ın uluslararası ilişkilerdeki sorunu daha karmaşık. Amerika, İngiltere ve Avrupa'nın İsrail'in yanında duracakları zaten beklenen bir durumdu. Dolayısıyla, İran'ın bu durumu daha da kötüleştirdiği açıktır. Dünya kamuoyunun sadece Batı'nın bakış açısıyla ele alınması da bir sorundur. Aslında dünya genelinde İsrail, ABD ve Batı'ya eleştirel bir bakış hâkimdir. Orta Doğu için de aynı durum geçerlidir. Bu saldırı ile İran, Arap devletlerinin tavrını da sınamıştır. Hemen hemen tüm Arap devletleri (Suriye ve Yemen hariç) İran karşısında yer almıştır ve bu durumun devam edeceği öngörülmektedir. Bu, Tahran için bir dezavantajdır. Netanyahu'nun ise istediği sonucu elde ettiği söylenebilir. Amerika'nın her zaman İsrail'in yanında duracağını bir kez daha gördük. Ancak, Amerikan halkının İsrail'e olan desteği giderek azalmaktadır, bu da İsrail lobisinin etkisinin azaldığını göstermektedir. Gördüğünüz gibi olayın sonuçları itibarıyla tiyatro demek gerçekten güç.

Süreç muhtemelen bu şekilde devam edecektir ancak ABD'nin İsrail'in aşırı tepkisini engelleyememesi muhtemeldir. Bu da göz ardı edilemeyecek bir olasılıktır.

İran'ın İsrail saldırısının özet raporu:

  • İsrail kamu yayın kuruluşu KAN'ın ordudan aktardığı bilgiye göre, İran yaklaşık 100 balistik füze, 30 seyir füzesi ve 160 kamikaze İHA ile İsrail'e saldırı düzenledi
  • İsrail ordusu, savaş uçaklarının ABD öncülüğündeki diğer ülkelerle birlikte İsrail toprakları dışında '20'den fazla seyir füzesini imha etti.
  • İsrail'e herhangi bir seyir füzesi ulaşmadı.
  • İran, İsrail'e 200'den fazla insansız hava aracı ve füze ile saldırdı, bunların ezici çoğunluğu İsrail hava sahasına girmeden önce imha edildi.
  • ABD ve İngiliz hava kuvvetleri, İsrail hava sahasına girmeden önce tehditleri etkisiz hale getirmede yer aldı.
  • İsrail'de ölümlü vakaya rastlanmadı.
  • İsrail'in batılı müttefikleri ve BM Genel Sekreteri, İran'ın saldırısını kınadı.
  • İsrail yetkilileri misilleme yapacaklarını açıkladı.
  • Biden, İsrail yönetimini bu saldırıdan vazgeçirmek için diplomasi yürütüyor.
  • Saldırının İsrail'e maliyeti 1.35 milyar dolar olurken İran'a maliyeti ise 35 milyon dolar civarında.
  • İsrail'in İran'ın nükleer tesislerini hedef alma ihtimalinden endişe duyuyoruz.
  •  Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı: İsrail'in İran'ın nükleer tesislerini hedef alma ihtimalinden endişe duyuyoruz.