LÜLEBURGAZ AYDINLANMA İMECESİ

Prof. Dr. Kemal Kocabaş

“Sürebildiğin kadar toprak/ Sarabildiğin kadar kadın/ Bu dünya/ Güvenebildiğin kadar dost/ Düşünebildiğin kadar güzel/ Yaşabildiğin kadar/ D ü n y a”  Mehmet BAŞARAN

Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği (YKKED), 2011 yılından beri sonbahar aylarında eğitim-kültür şölenine dönüşen ve adeta“Aydınlanma Okulu” işlevi gören buluşmalar düzenliyor. “YKKED-Akdeniz Buluşmaları” adıyla sırasıyla Fethiye, Mersin, Antalya, Denizli, Isparta ve Adana’da düzenlenen buluşmalardan sonra YKKED-Genel Kurulu ülkenin içinde bulunduğu ağır koşullar nedeniyle buluşmaların “YKKED-Aydınlanma Buluşmaları” adıyla devam etmesi kararını aldı. YKKED ailesi, ilk buluşma için Lüleburgaz şubemizin ve Lüleburgaz Belediyesinin işbirliği ile 20-22 Ekim 2017 tarihlerinde Lüleburgaz’daydı. 1.Aydınlanma Buluşması için şubelerdeki arkadaşlarımızın büyük bir kısmı 20 Ekim Cuma günü akşamı uzun yolculuklar sonunda Lüleburgaz’daydı. İlk gün, YKKED-şubelerinden gelen arkadaşlarımızla kucaklaşma, Lüleburgaz’ın ve Trakya’nın mutfak menüsü ve müzik tınılarına merhaba diyen selamlamlamayla geçti.

21 Ekim 2017 Cumartesi sabahı yaklaşık 500 aydınlık insan Kepirtepe Köy Enstitüsünün terk edilen binalarının bulunduğu yerleşkedeydi. Kepirtepe yerleşkesinden sanki düşman kuvvetleri, çekirge sürüsü geçmişti. Trakyalı halk çocuklarının emekleri ve alın terleriyle kurulan yapılar yıkılmak üzereydi ve sanki hayalet bir okuldaydık. Düşünsel olarak yok edemedikleri enstitü düşüncesini mekansal olarak yıkmak için her şey yapılmıştı. Kepirtepe’de herkesin yüzüne yansıyan görüntüler, bir Cumhuriyet projesinin yok oluşunun hüznüydü. Kepir ışığını onurla yakan Nejat İdil, İhsan Kalabay, Mehmet Başaran, Prof. Dr. Cavit Orhan Tütengil, Fikret Madaralı, Nedim Menekşe, İlyas Özcan, Şükrü Akdeniz, Vehbi Dinçer ve yüzlerce Kepirli eğitim kahramanının çalışkanlıkları, yurtseverliklerini selamlayarak Kepirden ayrıldık.

Sıra Lüleburgaz Belediyesinin akademi projeleriyle tanışmaktaydı. Bir müzik grubunun sıcacık Trakya tınılarıyla önce mini bir konser ve sonra Lüleburgaz Belediye Başkanı Emin Halebak’ın açıklamalarıyla yeni yapılan 20 dönümlük arazi üzerinde doğa ve çevre duyarlılığı ile kurulan “Lüleburgaz Yıldızları Kadın Akademi” binasını dolaştık. Başkan Halebak, açıklamalarında toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı politikaların geliştirilmesi,  kadının toplumsal ve siyasal anlamda güçlendirilmesi amacıyla 2016 yılını “Kadın Yılı” ilan ettiklerini ve kadınlar için çok yönlü bir akademi oluşturmaya karar verdiklerinin altını çizdi. Akademinin kadınların toplumsal hayata katılımlarına, üretimlerine ve diğer ailesel problemlerinin çözümlenmesi ve destek olunmasına yönelik bir yapı olduğunu ifade eden Başkan Halebak, kadınların toplumsal yaşamdaki varlıklarını arttırmakla onur duyduklarını özenle belirtti. Başkan açıklamalarında, kadın sığınma evleri ve çocuk bakım evleri ile kreşin de bulunduğu akademide spor alanları ve ekolojik tarım alanları, üretim atölyeleriyle yeni bir tür insan-doğa-yaşam ilişkisi çerçevesi kurulmasının amaçlandığını ifade etti. Akademi içinde “Kadın Sığınma Evi, Kreş ve Gündüz Bakım Evi ile Çocuk Kadın Akademisi Ortak Sosyal Mekanlar” barındırıyor. Halebak, hedeflerinin “Yaşamaktan mutlu olduğumuz kenti yaratmak” olduğunu ifade ederken “Lüleburgaz Yıldızları Spor Akademisi” yerleşkesine yol alındı. Spor akademisinde her yaştan Lüleburgazlının yararlanacağı spor olanakları, araçları ve mutlu insanlar göze çarpıyordu.

Lüleburgaz Belediyesinin özgün insan ve kent merkezli projelerini keyifle izledikten sonra tüm katılımcılarla olağanüstü güzel bir park alanında tıpkı yatılı okullardaki gibi birlikte yenen öğle yemeği ve sonra da paneller için Prof. Dr. Necdet Tekin Gençlikmerkezindeydik. YKKED-Mandolin topluluklarının ortak konseri ve açılış konuşmalarıyla başlayan etkinlikte YKKED-Genel Başkan Yardımcısı Dr. Semiha Günal’ın yönlendiriciliğinde ÇYDD Genel Başkan Yardımcısı Gülsün Kaya, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde görevine son verilen KESK 2. Başkanı Aysun Gezen, YKKED Çanakkale Şube Başkanı Prof. Dr. Osman Demircan ve Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinde işine son verilen Yard. Doç. Dr. İnci Solak Akman konuşmacıydı. Panelde, günümüzde laik, demokratik ve bilimsel eğitimin örselenmesi, ülkenin hızla orta çağa evrilmesi, tarikat ve cemaatlara bırakılan Milli Eğitim Bakanlığı, eğitimin dinselleştirilmesi ve piyasalaşmasından yoksulların, kadınların nasıl etkilendikleri, Türkiye üniversite tarihindeki tasfiyeler, tasfiye kültürünün yarattığı tahribat, haksızlıklar ve taşımalı eğitim nedeniyle terk edilen köylerin hali dile getirilerek öneriler sıralandı.

Birinci “Aydınlanma Buluşması”nda 2. Panel “Yerel Yönetimler ve Eğitim” başlığını taşıyordu. Ülkemizin yüz akı üç yerel yönetim başkanı hayata, insana dair özgün projelerini anlattılar. Prof. Dr. Kemal Kocabaş’ın yönlendiricilik yaptığı panelde ilk sözü alan Balçova Belediye Başkanı Mehmet Ali Çalkaya Balçova’da hayata geçirdikleri “Semt Evleri” projesiyle yarattıkları kadın örgütlenmesiyle onları nasıl hayatın içine kattıklarını ve Balçova’da okullara, öğrencilere, eğitime sağladıkları katkıları sıraladı. Çalkaya konuşmasını “Biz bir kadının dünyayı değiştirebileceğine inanıyoruz" ifadeleriyle sözlerini tamamladı. İkinci konuşmacı Eskişehir-Tepebaşı Belediye Başkanı Sayın Ahmet Ataç idi. Sayın Ataç da geliştirdikleri ve uygulamaya kattıkları “Kent Enstitüleri” projesiyle kadınlara, gençlere yönelik ürettikleri çalışmaları, üniversitelerle nasıl işbirliği yaptıklarını, “Belde Evleri, Deneyimli Kafe, Gençlik Merkezleri, Çocuk Merkezleri, Sosyal ve Spor Tesisler, Engelli Atölyeleri, Sanat ve Kültür Merkezleri, Sağlık Merkezleri, Hobi Bahçeleri” gibi merkezlerde yürütülen faaliyetler hakkında bilgiler verdi. Ataç, Anadolu Üniversitesi ile birlikte hazırlanan ve uygulamaya alınan“Tepebaşı Kent Enstitüsü” eğitim portalı ile uzaktan eğitimlerden tüm şehir halkının faydalanmasını amaçladıklarını da ifade etti. Son konuşmacı ev sahibi Lüleburgaz Belediye Başkanı Emin Halebak idi. 1930’lı yıllarda Lüleburgaz’da kurulan bir spor kulübünün tüzüğünden örnekler vererek Lüleburgaz’ın her daim Cumhuriyetin ve modernleşmenin kenti olma özelliğini koruduğunun altını önemle çizdi. Paneller sonrası YKKED ailesi hep birlikte türkülerle, şiirlerle, zeybeklerle akşam yemeğindeydi.

Son gün Kepirli yazar, şair Mehmet Başaran’ın Ceylan köyündeki gömütü ziyareti vardı. Gömüt başında kızı Filiz Başaran, torunu ve konuklar Başaran’ı anlatan konuşmalar yaptılar. Katılımcılar, Kırklareli’ndeki müze gezisi sonrası gelecek yıl Eskişehir’de buluşmak dileğiyle Lüleburgaz’dan çoğalarak ayrılıyordu.

Bu buluşma, ülkenin içinde bulunduğu eğitim-kültür ikliminin ağır koşullarının açık ve net şekilde katılımcılarla paylaşılması ve çok özgün çalışmalar üreten ve bu çalışmaları nedeniyle yüksek oy oranlarıyla yönetime gelen yerel yönetim başkanlarının yan yana gelmesi, projelerini, yaptıklarını katılımcılarla paylaşması anlamında önemli ve değerliydi. Dileriz yerel yönetimlerdeki özgün çalışmalar sistematik sempozyumlar, yayın organlarıyla tüm ülkeye tanıtılır. Panellere katılan YKKED ailesi, Lüleburgaz’da 1. Aydınlanma Buluşmasını adeta bir “güz okulu” gibi yaşayarak çoğalmıştı. Lüleburgaz’dan ayrılırken Kepirli İlyas Özcan’ın yazdığı Kepir Marşı’nı “Adımız, andımız Kepirliyiz biz / Ülkümüz köy yolu geri dönmeyiz” dizeleri kulaklarımızda çınlıyordu. YKKED-Lüleburgaz Şubemize, Lüleburgaz Belediyesine ve emeği geçen herkese sonsuz teşekkürler…