Rusya’dan göç eden Malakan’lar Kars’ta Mandıracılığı yaymışlar. Bu toprakların güzel insanlarından... o muhteşem kadın: Zümran Ömür Kars’ın 2400 metre yüksekliğinde yaklaşık 7 ay kış süren Boğatepe’de İlhan Kolcu’nun büyük desteği ile Çevre ve Yaşam Derneği'ni kurmuş. Yaşadığı Kars'ın Boğatepe Köyü'nde kadının toplumda daha fazla yer alması, kendi ayakları üzerinde durması için yaptıklarını anlatan Zümran Ömür, köyden kente göçü önlediklerini ifade etti. Herkese örnek olması gereken güçlü kadınlarımızdan biri. 2007'de yılında derneği kurduklarını belirtiyor. Dernek 45 kadın, 15 erkek üyeden oluşuyor.Gelen turistlere kendi ürünleri ola kaşar ve peynir çeşitleri yanında ayva, vişne reçeli,saf petekli bal,köy ekmeği çeşitleri sunuyor.Siz deyin 15 ben diyeyim 25 çeşit sunumla misafirlerini evinde kahvaltı ikram etmektedir.
Hindistan'dan Vinot Kumar isimli bitki doktorunu misafir eden Boğatepe Köyü kadınları bu doktor sayesinde köylerindeki endemik bitki türlerini öğrenmişler. Ardından Türk uzman hekimler gelip, bu bitkileri nasıl kurutmaları gerektiğini ve tıbbi değeri olan kremler ve yağlar üretmeyi öğretmiş. Bitki literatürünü iyi kavrayabilmek için 1 sene Fransızca eğitim almışlar. Aldıkları eğitimlerle 35 tür tıbbi bitkinin nasıl kurutulduğunu ve onlardan nasıl yararlanabileceklerini öğrendiklerini söyleyen Zümran Ömür, eğitimler sırasında kırsaldaki kadınların doktora gittiğinde hastalığının ne olduğunu kendisini ifade edemediğini fark ettiklerini, bunlar için iletişim kursları, sağlık kursları, beslenme kursları açtıklarını da anlatıyor.
2010 yılında Kars'ın meşhur 32 tür peynirinin gelecek nesillerine aktarılması için bir de peynir müzesi kurmuş Zümran Hanım ve arkadaşları. Burası aynı zamanda Türkiye'nin ilk peynir müzesi. Burada gravyer, eski kaşar, Türkmen saçak, Malakan, tulum, otlu, kelle, tel, çürük, çanak gibi birçok peyniri görebiliyorsunuz, üstelik bu peynirlerin bir benzeri dünyanın hiçbir yerinde yok ve hepsi tescilli. Müzenin amacı ise kaybolmaya başlayan peynir türlerini kurtarmak, üretim süreçlerini korumak, bu süreçte gıdalara nelerin tat verdiğini bulmak, Kars bölgesindeki peynirin hikayesini anlatmak, ürünleri dünyaya tanıtmak.Kars gravyerinin çıkış yeri olan Boğatepe Köyü'nde yer alan bu müzeyi gezip peynir üretimi hakkında eğitim alabiliyor, tadım yapabiliyor ve bu özel peynirlerden satın alabiliyorsunuz.
"Atatürk bize seçme ve seçilme hakkımızı vermiş, evde mi otursaydık?" diyen, "Kadının yeri eşinin arkası değil, yanıdır" diyerek kadınları daha fazla toplum hayatına dahil etmek için elinden geleni yapan, üreten, herkese destek vermekten çekinmeyen, gelecek nesillere doğanın sunduğu bitkilerle sağlıklı bir yaşam bırakmak isteyen Zümran Ömür'ü takdir etmemek ve ayakta alkışlamamak elde değil.
Bize bu güzel Boğatepe köyünü görme olanağı tanıyan BodrumTurgutreis Tours ekibine de teşekkürlerimi sunarım.
Erdil Ünsal
