Rusya-Ukrayna Krizi: 3. Dünya Savaşı Çıktı mı?

Erhan Ayaz 15/03/2022 - 08:34:06

ABD Başkanı Joe Biden dün twitter hesabından, “NATO ve Rusya'nın doğrudan karşı karşıya gelmesinin 3. Dünya Savaşı'nı başlatacağını ve bunu önlemek için çabalayacaklarını vurguladı.”

Aslında bu konuda ABD Başkanı Joe Biden yalnız değil. Rusya ile Ukrayna arasında devam eden savaşla birlikte uluslararası saygın kuruluşlar, yazarlar, akademisyenler ardı ardına krizin 3. Dünya Savaşı’na dönüşme ihtimalini konu alan makaleler yazmaya başladılar.  Hatta Dünya önceki ABD Başkanı Donald Trump da Rusya-Ukrayna savaşının 3. Dünya Savaşı’na yol açabileceğini dile getirmişti.

Kuşkusuz bu söylemlerin arkasında Rusya’nın sahip olduğu nükleer başlıklı silahlarda dünya lideri olması en önemli gerekçelerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Princeton Üniversitesi de yıllar önce bir simulasyon yaparak Rusya ve ABD arasındaki savaşın Avrupa'da başlayacağını, savaşın konvansiyonel bir savaş olacağı ve krizin nükleer stratejik nükleer savaş durumuna dönüşeceğini öngörmüştü. Bu simulasyona göre ilk üç saat sonunda 2.6 milyon insan hayatını kaybediyor. Tarafların karşılıklı saldırıları sonucunda ise ilk gün içinde 34 milyon insanın öleceği düşünülüyor. Kuşkusuz şu an yaşadığımız hala Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşı. Ancak Üçüncü Dünya Savaşı hiç bu kadar yakın olmamıştı. Unutmamak gerekir ki Rusya ile genel olarak Batı detay olarak ise ABD, Avrupa Birliği ve Birleşik Krallık arasındaki önceki gerilimler Libya, Suriye gibi Rusya dış politikası için ikincil etki alanına sahip olduğu coğrafyalarda yaşanmaktaydı. Ancak Ukrayna, Rusya için çok ciddi bir kırmız çizgi ve çatışma Avrupa’nın tam ortasında yaşanıyor. Bu nedenle yapılan yorumlarda mübalağa payını da saklı tutarak krizin daha büyük bir savaşa dönüşme olasılığı vardı. Rus kuvvetleri Kiev'i ve diğer şehirleri bombalarken, Batılı güçler dünyanın en büyük nükleer cephaneliğini kontrol eden ve bununla övünmekte hiç tereddüt etmeyen Başkan Vladimir Putin ile doğrudan çatışmayı önlemek için son derece dikkatli manevralar yaptı.

Birkaç yazı dizisi şeklinde düşündüğüm ve yanıtı aramaya çalışacağım 3. Dünya Savaşı Çıktı mı sorusuna sadece Rusya-Ukrayna krizi ile bakmak durumun analizi için yeterli bir durum olmadığı düşünüyorum. Uluslararası sistem 11 Eylül saldırıların sonrasına ABD’nin Afganistan ile Irak işgalleri sırasında büyük bir krize girmişti aslında. Tabi burada Asya’nın yükselen güçleri Çin ile Hindistan’ın durumlarını ciddi şekilde analiz etmek elzem bir yöntem. Ben elden geldiğince önümüzdeki iki yazımda bu uluslararası ilişkiler düzeninin girdiği krizi gelecek iki yazımda anlatmaya çalışacağım.

Gelelim başlıktaki soruya: 3. Dünya Savaşı Çıktı mı? Bu soruyu bana KKTC Devlet Televizyonunda katıldığım programında çok sevgili dostum Aziz Karaaziz 2017 yılında sormuştu.

Kendisine verdiğim yanıt ise şu şekilde olmuştu: “Uluslararası sistemin girdiği krizden dolayı ‘genişletilmiş bir dünya savaşı’nın içindeyiz. Bu savaş belki 30-40 yıl sürecek, muhtemelen yeni uluslararası kurumlara ihtiyaç olacak. Ama yaşayacağımız 30-40 yıl dünya siyasetinin beki en sorunlu yılları olacak. Ben buna ise ‘Genişletilmiş Dünya Savaşı’ diyorum. Komplo teorilerini sevenler sıkça dile getirir ancak benim düşüncem bir dünya savaşı çıktı ancak biz bu savaşın konvansiyonel bir savaş olmadığı için farkında değiliz, adını koyamıyoruz”.

Şimdi geriye gidip yukarıdaki analizimi Youtube’da izleyince eksik olan halkanın da tamamlandığı görüyorum: “Konvansiyonel Savaş.”

Bir sonraki yazımda Batı dünyasının Rusya için uyguladığı yaptırımlar çerçevesinde uluslararası ilişkiler düzeninin girdiği krizi tasvir etmeye çalışacağım.