Mavi Akım Projesi
Uzunluğu 1213 kilometre olup, Şubat 2003 tarihinde açılmış olan Mavi Akım boru hattının 380 km’si Karadeniz’in 2150 m. altından Samsun sahillerine ulaşmaktadır. Bu hat sayesinde Türkiye, Rusya’dan yılda 16 milyar metre küp doğal gaz satın almasını sağlamaktadır.
Basında çıkan haberlere bakıldığında Mavi Akım projesinin maliyeti, 3,3 milyar dolar olup, proje için, İtalya ile Rusya arasında yarı yarıya ortaklı Transco adlı bir şirket kurulmuştur. Kaynak belirtilmemiş olsa da İtalyan bankaları da projenin maliyetini karşılamak amacıyla Rusya'ya yüz milyonlarca dolarlık krediler kullandırmışlardır.
Rusya’nın gaz şirketi Gazprom, boru hattının Rus topraklarındaki bölümünün işletmesini üstenmiş, Türk topraklarında bulunan bölümün işletmesini ise Türkiye’ye bırakmıştır. Türk enerji şirketi BOTAŞ da kalan bölümün ikmalini üstlenmiştir.
Mavi Akım boru hattı merkezi Hollanda olan Rus Gazprom ve İtalyan ENI ortaklığıyla kurulan Blue Stream Pipeline B.V. tarafından inşa edilmiştir. Blue Stream Pipeline B.V. boru hattının deniz bölümünün ve Beregovaya kompresör istasyonunun sahibidir.
TürkAkım Projesi
Rusya'nın Anapa şehrinden başlayan ve Kırklareli ili Kıyıköy beldesinde sona eren yaklaşık 930 km uzunluğundaki Karadeniz geçişli deniz kısmında yer alan her iki hattın inşası 19 Kasım 2018 itibarıyla tamamlanmıştır. Toplam kapasitesi 31,5 milyar metre küptür.
Hattın birinci bölümü Türkiye’ye doğal gaz tedarik ederken, ikinci bölümü Türkiye toprakları üzerinden Güney ve Güneydoğu Avrupa ülkelerine doğal gaz taşıyacak şekilde yapılmıştır.
Alım terminalleri, kıyı geçişi, 960 kilometrelik deniz kısmı, 70 kilometrelik birinci kara bölümü ve 140 kilometrelik ikinci kara bölümünün inşaat çalışmaları planlanan takvimden daha önce tamamlanmış ve gaz akışına hazır hale getirilmiştir. Projenin yapımı sırasında yerli ve milli üretimin teşviki amacıyla kara inşaatında kullanılan malzemelerin yüzde 98'i yurt içi üreticilerden temin edilmiştir.
Projelerle ilgili hususlar
Her iki projenin de maliyeti ve sonradan ortaya çıkan masrafları oldukça yüksektir. Rusya’nın Kuzey Akım Projesi Orta Avrupa’yı gaz nakil sahasına aldığı için, Nabucco projesi ile çatışmaktadır. Ayrıca Kazakistan-Çin boru hattı da Rusya’nın, ABD’nin ve Tabi Türkiye’nin aleyhine olan hatlardır.
ABD Başkanı Trump, müttefiklerine Rusya'dan petrol ve doğalgaz ithalatını durdurmaları için baskı uygulamaktadır. Türkiye Cumhurbaşkanı’nın son ABD ziyaretinde bu konu yine gündeme gelmiştir. Rus yetkililer ise, TürkAkım ve Mavi Akım doğalgaz boru hatlarının faaliyetlerinin devam ettiğini ve her iki hattın da tam kapasiteyle çalıştığını açıklamışlardır.
Sonuç
Rusya, Rus doğal gaz iletim hatlarını artırmak düşüncesiyle yola çıkmış ve ağır maliyetli işlere soyunmuş olmasına rağmen Ukrayna Savaşı nedeniyle ABD’nin bazı kısıtlamalarına ve sonrasında yaptırımlarına maruz kalmıştır. Avrupa ülkeleri ABD’nin Rusya’ya uygulamak istediği yaptırım kararlarına karşı nasıl bir tepki göstereceklerdir?
Petrol ve doğal gaz ihtiyaçlarının ABD’den karşılanması ciddi maliyet getirecektir. Avrupa bunun altından kalkabilecek midir?
Türkiye de ABD’nin bu isteğine uyacak mıdır? ABD ile yeniden görüşüp yumuşatma yoluna gidecek midir?
Ayrıca uygulama gerçekleşirse Türkiye'nin üçüncü ülkelerle enerji anlaşmaları yapmasına engel olma durumu ortaya çıkacaktır.
TEŞEKKÜR
Aralık 2023’te kanser teşhisi konulmasıyla dünyamızı değiştiren kız kardeşim Birsen, tedavisinin başlamasıyla iki ameliyat atlatmış, sonrasında kemoterapi tatbikleri, Ultrason, PET, MR çekimleriyle yüklü bir süreci tamamlamış ve 14 Ağustos 2025 tarihinde Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesinin Jinekoloji-Onkoloji bölümünde üçüncü kez ameliyata girmiştir. Ameliyatı başarıyla gerçekleştiren ekibin isimleri takdir edilmek üzere gerekli yerlere yazılmıştır.
Hastaneye her gelişimizden taburcu oluşumuza kadar geçen sürede ilgilerini gördüğümüz Jinekoloji Servisi Sekreterleri Büşra Dumangöz Karabulut ve Şeyma Kol’a, Dr. Ceren Buldu’ya şükranlarımızı sunar, sağlıklı günler ve meslek hayatlarında başarılar dileriz.
(Birsen-yeğenim Murat / E. Yarbay Cengiz Baysu)
