Corona viruslar 80-120 nanometredir. Bir nanometre milimetrenin milyonda,mikronun ise binde birini ifade eder.Yani 1 bin nanometre , ancak 1 mikrondur..İşte
bu küçük canlılar dünyada yaptıkları salgınlarla tehdit oluşturmakta, insanhayatını ,ekonomiyi alt üst etmektedir.Birçok farklı canlıda hastalıklara neden olabilmektedir. maymunlar, Himalaya misk kedisi, rakun köpeği, kedi, köpek vekemirgenler, pangolinler( Uzak Doğu'da görülen pullu memeli bir hayvandır), domuzlar , develer,yarasalar,kobra yılanları,dağ sıçanları,kirpide bulunan bu viruslar mutasyona uğradıklarında kedilerde ölüme neden olurlar.
Solunum, sindirim ve boşaltım organlarını etkileyen virüs daha çok ilkbahar vesonbaharda etkindir. Bu virüs; özellikle solunum yolları, karaciğer, mide, barsak vesinir sistemini etkileyebilir.Grip gibi kolayca, öksürme ve hapşırma ile havaya saçılanvirüslerin alınması, enfekte materyale dokunulmasının ardından ağız ve burunatemas sonucunda bulaşabilir.Bir hapşırma ile milyona yakın partikülün atıldığı düşünülürse tehdidin boyutları daha iyi anlaşılır.
MİKROPLAR BİZİMLE BİLEK GÜREŞİ YAPIYORLAR
Çinli bilim adamları bu virusun da mutasyona uğramış daha ciddi hastalık yapan L tipi ve az yaygın ve hafif enfeksiyon yapan S tipi olduğunu belirtmiştir.Kuluçka süreleri de 14 gün veya daha uzun olabileceği bilgileri vardır.Bilim adamları bunun doğal mutasyonla olduğu insan eliyle üretilmediğini beyan etmektedir.Bu virüsu almasına rağmen ateş kliniğinin olmadığı dönemde termal kameralarla kişiler tespit edilemez.Ancak hastalık etkeni moleküler yöntemle tespit edilir.Çocukların sigara içmemesi, daha özenli beslenmesi, bağışılıkla ilgili timus bezinin aktif olması , hormonların ise zirvede olmaması dolayısıyla hastalığı çok hafif atlatırlar.
AŞISI VAR MI? ANNELERE AŞILANMALIMIDIR
San Diego'daki Inovio adlı laboratuvarda çalışan bilim insanları yeni virüse karşı aşı geliştirebilmek için yeni tür bir DNA teknolojisi kullanıyor. Şimdilik adı "INO-4800“. İnsanlar üzerinde deneme planlarına yaz başında başlayacağı söyleniyor. Çin’de,USA da da aşı çalışmaları vardır. CoV-2 virusları üst ,alt solunum yollarında,kanda,gaita da bulunurken, kusmukta,idrarda,spermde,anne sütünde varlığı araştırmaları sürmektedir.Çin’den gelen alet ve edevatta ,cep telefonu vs korkmadan kullanabilirsiniz.
Kadınlar iki tane XX kromozomu ,erkekler XY, yani bir adet X kromozomu taşırlar.Oysa bağışıklık özellkleri X kromozomunda yoğun olduğundan ve östrogen
hormonu zengini olduğundan kadınlar, hastalıklara karşı erkekten daha güçlüdür.
HAYVANLARDA ÖLÜM YAPAR MI?
Korana viruslar , hayvanlarda ishal,ateş,halsizlik gibi klinik yaparken mutasyona uğramış olanlar ciddi klinik yaparlar.hayvanlar arasında virüsün yayılması genelde "dışkılama , dışkıyla temas ,tüy yalama" şeklinde olur.düşük bir olasılık da olsa hava yoluyla da bulaşma olabilir. Middle East respiratory syndrome coronavirus (MERSCoV)Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS) hastalıkları yapankorana virusların yanında, yeni çıkan kuzeni COVID-19 daha hızlı ve çabuk yayılır ama şanslıyız kuzenleri gibi güçlü değildir.
Virusun taç görünümü de, seçtiği canlının hücrelerine yapışarak hücre zarını eritme ve hücre içine girme özelliğini verir. Ev hayvanlarımız bize zararlı yani mutasyona uğramış virus taşımadığından, bize virus sıçraması olmaz.Ancak hijyenik tedbirler alıp onları sevdikten sonra el yıkamamız,kırsal alanda gezdirdikten sonra patilerini ılık sabunlu suyla yıkamamız doğru olur.
KORONA VİRUS BELİRTİLERİ NELERDİR?
-Ateş.(Virusu almasına rağmen ateş her zaman olmayabilir.)
-Kas ağrıları
-Kuru öksürük
-Akciğer sorunları
-İştahsızlık ve kilo kaybı
-Halsizlik ve durgunluk
-Karın bölgesinin şişmesi
-Görme sorunları, gözün sulanması .
-Denge sorunları
-Genel psikolojik durumda değişme, mutsuz ifade
Tedavi, semtomlara göre olmalı ,istirahat,bağışıklığı güçlendirme,
İzolasyon,hijyenik tedbirler.
Dengeli beslenme.temiz hava.UV C lambası(222nm),
HAYVANLARDAN İNSANLARA NASIL SIÇRADI
Bunun cevabını basit gibi görünen amiplerde arayacağız. Masum görünen mikroplar bazen kendilerini güçlendiren özel genlerini ,aralarında köprü kurarak başka mikroplara aktardıkları gibi kendilerini yaşatmak için genomlarında değişiklik yapar, evvela seleksiyona uğrarlar sonra sağ kalanlarla mutasyona uğrarlar.Antibiyotiklere karşı duyarsızlık oluşumunda plasmidler rol alır. Bir yaşam kavgası verirler.Bu virusu taşıyan hayvanlarla yakın temasa geçildiğinde hücrelerindeki genleri bize sıçratıp bize adapte olurlar.Bu işlem tranpozanlar ve plasmidlerce, gen mutasyonlarınca sağlanır.Tranpozanlar Hücrede DNA bilgilerini taşıyan, kolayca başka canlıya sıçrayan, hücre unsurlarıdır.Bu sıçrama doğal olduğu gibi insan eliyle deneysel amaçlı olabilmektedir.
BİZDE ELMA TOPLAMIYORUZ
Sars korana virus 80% ethanol ve povidone-iodine ile 1 dakikada, 2.5% glutaraldehyde 5 dakikada inaktive olurlar.Ancak,gaita ve idrarla bulaşlarda 10/100çamaşır suyu ile yıkamak gerekir. Aletlerin 80% isopropyl alcoholde 5 dk , 3% hydrogen peroxide içinde 30dk bırakmak inaktivasyon için gereklidir.Bu virus yüzeylerde kuru ortamda kuruyarak inaktif olurken,düşük ısıda 2 hafta yaşarlar.Güneş ışığı bu virusların sonudur.
Çin’de klor ve diğer dezenfektanların dron insansız uçaklarla yapılması sokakta yaşayan hayvanların kitlesel ölümüne yol açmıştır.
ALKOLSÜZ EL ANTİSEPTİKLERİ
Ioo ml steril suya: %0.5-1 tea tree oil+5 damla vitE veya gliserin
2. Formul
Ioo ml steril suya +5 ml elma sirkesi 5 damla lavanta.
5 damla.limon yağı +5 damla gliserin.
3 formul: 100ml steril suya bir sofra kaşığı aleo vera 10 ar damla
okaliptüs, biberiye.tarçın.karanfil.5 damla tea tree oil.5er damla
limon yağı ve gliserin
CİNSİYET:
Erkeklerde ölüm oranı %2.8
Kadınlarda ölüm oranı %1.7 dir.
YAŞ ÖLÜM ORAN
80 VE ÜSTÜ 14.8
70—79 %8
60-69 %3.6
50-59 1.3
40-49 04
30-39 0.2
20-29 02
10—19 02
0-9 0
KENDİMİZİ BU TAÇLI DÜŞMANDAN NASIL KORURUZ
Elimizi bol köpüren sabunla en az 20 saniye hijyenik yıkayarak. Su ve sabunun olmadığı yerde, %80 lik 100 cc etil alkol içine 4-6 damla gliserin koyup kullanılabilir.
Tek kullanımlık kağıt havlu kullanmak.Elimizi göz,ağız ve burnumuzdan uzak tutmak, Hastayken dışarı çıkmamak
Ev hijyenini sağlamak, Mümkün ise AVM lerden uzak durmak, Bir hapşırmada bir milyon, öksürme ile 4200 civarında partikül dış ortama, çıktığından toplumu bilgilendirmek ,daha güvenli hapşırma ,öksürme konularında
toplumu eğitmek gerekir
CORANA VİRUS 222 lik UVC LAMBASINDAN ÇOK KORKAR
sadece yarım saat yeterlidir. UVC- 222 nm Lambası mikroplu yerlerde ,odada insanlar varken bile aktif Kullanılabilen harika bir yardımcımızdır.Diğer dalga boylarındakiler kanser,gözde körlük yaparken bu lambalar bize dosttur. Bu lambanın değeri $1000 dır.200 nm (nanometre) ile 280 nm arası UV-C bandına girmektedir. Dezenfeksiyon için gerekli olan ışığın dalga boyu 253.4 nm (0.0002534 mm) dir.Ancak odamızda varlığımızda bile kullanılan UVC 222 nm dir Diğer dalga boyları mikrobu öldürür bize de zararlıdır. N95 ve bu tür maskelerin filtresi 0.3 mikrona kadar olan partikülleri tutar. Korana viruslar 80-120 nm olduğundan maske ancak büyük partikülleri tutar. 1 nm =
0.001 mikrondur.Ancak hastalar takmalıdır. Bu maskeler pahalıdır.Kullanma süresi ortamın bulaşmış olmasına göre günlüktür.Çok güç durumlarda UVC,ozon,hidrojen
peroksit ve toksik olmasına rağmen iyice havalanma şartıyla ,etilen dioksit kullanılabilir.
N95 MASKE NE KADAR SÜRE KULLANILIR?
N95 maskelerin gözenek yapısı belli bir standart aralığındadır, bu gözenek çapı maskenin kullanılması ile birlikte değişmeye başlar. Maske zamanla toz tutmasıyla birlikte gözenekleri kapanır, nefes alıp vermeden dolayı da bazı gözeneklerin çapı büyür. Aynı şekilde suyla veya temizleyicilerle de yıkanması da bu gözenek çaplarında deformasyona sebep olur.
Bundan dolayı N95 maskenin kullanım süresi kullanım şekline göre değişebiliyor. Ancak maskenin günlük olarak değiştirilmesi de öneriliyor. N95 maskeleri tek kullanımlık maske sınıfına girdiklerinden dolayı çok uzun süreler kullanılması önerilmemektedir. Bu kullanım süresi havanın kirlilik durumu, kişinin nefes alıp verme hızı, kişinin kilosu gibi değişkenlere bağlı olarak değişir. Çok olağan dışı bir durum olmadıkça N 95 maskenin günlük olarak değiştirilmesi uygun olacaktır.
NEGATİF HAVALANDIRMA İZOLASYON İÇİN GEREKLİDİR.
Negatif havalandırmada, hasta odası havasının mikroplu havası koridor havasıyla temas etmez.Özel HEPA filtresiyle temizlenerek dışarı atılır. Negatif basınçlı odanın basıncı her zaman dışarıdaki ortam basıncından düşüktür. Pozitif basınçta,ise az temiz alanlardan temiz alanlara hava akımı olmasını önler. Basınç kontrolü de nanometre ve özel testlerle yapılır
Ünlü tıp Bilgini İbni Sina; “Eğer toz olmasaydı , hijyene dikkat edilseydi, insan ömrünün 1000 Yıl olmaması için hiçbir sebep yoktu.” demiştir.
SAĞLIKLI GÜNLER DİLERİM..
UZM DR CENGİZ GÜNEY
MİKRO14.2 1944 Yılında Adanada doğdu.Mikrobiyoloji-Salgın hastalıklar
konusunda Bristol ünv de ihtisasını yaptı.
MÜ,İÜ ÇAPA,HALİÇ ÜNV.KISA SÜRELİ, SÜREYYAPAŞA G.H.H deve YURT
DIŞINDA GÖREV YAPTI.
